Op 23 september 1958 richtte Ton Kallenberg, gymleraar van het Bonaventura Lyceum in Leiden, de basketbalclub Bona Stars op. In 1967 betrad Leiden de eredivisie. In eerste instantie legde Leiden het nog af tegen de grote clubs uit Amsterdam en Haarlem, maar onder de naam Mercasol Leiden bereikte de club de top van Nederland. Toen Parker hoofdsponsor werd in het seizoen 1977-1978 won Leiden voor het eerst de nationale titel. In de finale van de play-offs werd het Delftse Punch verslagen.

In de jaren erna groeide het basketball in Leiden, maar de landstitel werd nooit meer behaald. In april 1979 speelde Leiden in de Groenoordhal tegen EBBC Den Bosch voor 11.000 toeschouwers, wat nog altijd een nationaal record is. In 1983 werd onder de naam Elmex Leiden de Haarlem Basketball Week gewonnen. Een seizoen nadat Elmex was gestopt als hoofdsponsor moest Leiden zich in 1986 uit de eredivisie terugtrekken. Daarna kwam Leiden nog vijf jaar uit in de promotiedivisie.

De kop uit het Leidsch Dagblad van 17 februari 2006 is legendarisch geworden. Een dag eerder was de terugkeer van het Leidse basketbal aan de top van Nederland aangekondigd. ‘In vijf jaar Nederlands kampioen’, stond er boven het artikel. Maar de onderkop zou als een soort geuzenslogan de historie ingaan: ‘Geen coach, geen team, geen hoofdsponsor en geen hal: maar wel eredivisiebasketbal in september’. Onder het genot van een drankje wordt dit artikel nog regelmatig naar boven gehaald.

Maar alles kwam op zijn pootjes terecht. De coach en het team kwamen er en ook de (hoofd)sponsor. Tot op de dag van nu is zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid de belangrijkste geldschieter met in het spoor een uitgebreide businessclub. En ook ‘Het Wonder’ geschiedde: vijf jaar na de start werd ZZ Leiden voor de eerste keer onder die naam landskampioen. Ook in 2013 en 2021 werd de ploeg landskampioen. In 2010, 2012 en 2019 werd de nationale beker een prooi van ZZ Leiden, dat in 2011, 2015 en 2021 ook de Supercup (kampioen tegen bekerwinnaar) won.